Μελάνια Εκτυπώσεων και Επικαλυπτικά (Κατεύθυνση Τεχνολογίας)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Θεωρητικό Μέρος Μαθήματος:

Αρχικά γίνεται μια σύντομη ιστορική αναδρομή γύρω από τα υλικά των εκτυπώσεων, κι ακολουθεί η παρουσίαση των υλικών που βρίσκουν εφαρμογή στα μελάνια των σύγχρονων εκτυπώσεων, καθώς αυτά ποικίλουν με βάση τα διαφορετικά είδη των εκτυπωτικών υποστρωμάτων και των τεχνικών με τις οποίες εφαρμόζονται. Μελετάται η σύνθεση των μελανιών με βάση τις χρωστικές ύλες και το φορέα τους, και πιο αναλυτικά η χημική σύσταση, και η προέλευση και τα χαρακτηριστικά των συστατικών των μελανιών, οι ιδιότητες και οι χρήσεις των χρωστικών υλών, οι λιπαρές ουσίες, οι ρητίνες, οι διαλύτες, τα πρόσθετα των εκτυπωτικών μελανιών και των βερνικιών κι επικαλυπτικών. Παρουσιάζονται τα στάδια και οι τρόποι παρασκευής των μελανιών, οι μέθοδοι ανάμιξης και διασποράς. Στη συνέχεια αναπτύσσονται οι μέθοδοι και οι μηχανισμοί ξήρανσης και στερέωσης (drying, curing) των μελανιών και επικαλυπτικών υλικών. Μελετώνται οι μηχανικές, φυσικές και χημικές ιδιότητες των μελανιών. Αναλυτικά εξετάζονται οι ιδιότητες ροής των ρευστών μελανιών και οι οπτικές ιδιότητες και αντοχές των εκτυπωμένων μελανιών. Παρουσιάζονται οι κλασσικές – συμβατικές αλλά και οι σύγχρονες – καινοτόμες εφαρμογές και οι δυνατότητες χρήσεις των εξελιγμένων τύπων μελανιών (με βάση τη σύγχρονη νομοθεσία, πρότυπα, κανονισμούς σχετικά με την αειφορία και τη βιωσιμότητα των νέων προιόντων). Μελετώνται οι κατηγορίες μελανιών κι επικαλυπτικών: Ρευστά μελάνια και ξηρής σκόνης (toners). Επίσης, τα ειδικού τύπου μελάνια κι επικαλυπτικά (Θερμοχρωμικά, αγώγιμα μελάνια, υλικά και εκτυπωτικές τεχνικές για special effects κτλ.) για τη δημιουργία σύγχρονων εκτυπωτικών εφέ. Παρουσιάζονται οι βασικές αρχές ποιοτικού ελέγχου και οι μετρήσεις των ιδιοτήτων των μελανιών πριν και μετά την εκτύπωση.

Εργαστηριακό Μέρος Μαθήματος:

Στο εργαστηριακό μέρος του μαθήματος γίνεται επίδειξη και εξοικείωση με τα βασικά συστατικά και τις μεθόδους ανάμιξης και διασποράς χρωστικών και των σταδίων παραγωγής μελανιών. Εξηγούνται οι κανονισμοί, τα πρότυπα, ο ρόλος των MSDS και TDS, βάσει των οποίων επιλέγονται τα βασικά συστατικά των μελανιών και των επικαλυπτικών βερνικιών, ώστε να εξασφαλίζεται η ορθή διαχείρισή τους σε όλα τα στάδια από την παραλαβή και την αποθήκευση, μέχρι την εκτύπωση και την απόρριψη ή την ανακύκλωση τους. Στη συνέχεια, αναλύονται οι βασικές αρχές που διέπουν τον ποιοτικό έλεγχο και τον έλεγχο των ιδιοτήτων των ρευστών μελανιών (κατά την επιλογή, την προμήθεια, την αποθήκευση, και τον έλεγχο πριν την εκτύπωση), όπως έλεγχος του ιξώδους, της ταχύτητας ξήρανσης, της σταθερότητας, του αφρισμού κτλ. Ακολουθεί η εκτίμηση των αντοχών των εκτυπωμένων μελανιών έναντι φυσικών, χημικών και μηχανικών καταπονήσεων (έλεγχος της αντοχής στο φως, στα αλκάλια, απορρυπαντικά και σαπούνια, στα λίπη-έλαια και στους διαλύτες, έλεγχος της πρόσφυσης και εκτίμηση της αντοχής στην τριβή, χάραξη, κτλ.). Πραγματοποιείται εκτίμηση των οπτικών χαρακτηριστικών και ιδιοτήτων, όπως στιλπνότητα, καλυπτικότητα, χρωματικά χαρακτηριστικά των εκτυπωμένων μελανιών και των επικαλυπτικών βερνικιών. Πραγματοποιούνται δοκιμαστικές εκτυπώσεις διαφόρων τύπων μελανιών πάνω σε διαφορετικούς τύπους υποστρωμάτων με εργαστηριακές εκτυπωτικές διατάξεις που προσομοιάζουν σε διαφορετικές εκτυπωτικές μεθόδους. Πραγματοποιείται καταγραφή και επεξεργασία πειραματικών δεδομένων, κατασκευή πινάκων τιμών και καμπύλων, συγγραφή τεχνικής έκθεσης αναφοράς – εργασίας.

ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Αρφαράς Μιχάλης Ε. (2009), Χαρακτική και Έντυπη Τέχνη, Αθήνα, Εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε.
2. Ζερβός Σπυρίδων, (2015), Συντήρηση και Διατήρηση Χαρτιού, Βιβλίων και Αρχειακού Υλικού, Ελληνικά Ακαδημαικά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και βοηθήματα, www.kallipos.gr.
3. Θεοχάρη Στ. (2021), Μελάνια Εκτυπώσεων και Επικαλυπτικά, Αθήνα, Εκδ. Τσότρας Αθανάσιος Ε.Ε.
4. Καραγιαννίδης Γεώργιος Π., Σιδερίδου Ειρήνη Δ., Μπικιάρης Δημήτρης Ν., Αχιλιάς Δημήτρης Σ. (2009), Τεχνολογία πολυμερών, Θεσ/κη, Εκδ. Ζήτη Πελαγία & Σια Ι.Κ.Ε.
5. Μουστάκας, Κ., Παλιόκας, Ι., Τζοβάρας, Δ., Τσακίρης, Α. (2015), Χρώμα και Υφή, Ελληνικά Ακαδημαικά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και βοηθήματα, www.kallipos.gr.
6. Νομικός Σ. (2009), Νέες Τεχνολογίες Εκτύπωσης- τυπωμένα ηλεκτρονικά, Αθήνα, Εκδ. Τσότρας Αθανάσιος Ε.Ε.
7. Νομικός Σ. (2017), Οδηγός Βιομηχανικής Εκτύπωσης, Αθήνα, Εκδ. Τσότρας Αθανάσιος Ε.Ε.
8. Νομικός Σ. (2020), Βασικές αρχές της επιστήμης των εκτυπώσεων, Αθήνα, Εκδ. Τσότρας Αθανάσιος
9. Νομικός Σ. (2020), Ευφυής Συσκευασία, Αθήνα, Εκδ. Τσότρας Αθανάσιος Ε.Ε.
10. Παπαδάκης Σπυρίδων Ε. (2018), Συσκευασία Τροφίμων, 2η Έκδοση, Αθήνα, Εκδ. Τζιόλα
11. Σιδερίδης, Γ.Α. (2015), Εργαστηριακές Ασκήσεις Ρευστομηχανικής, Ελληνικά Ακαδημαικά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και βοηθήματα, www.kallipos.gr.
12. Τσαγκαράκη- Καπλάνογλου Ειρ., (1985), Προστασία από τη διάβρωση, Χρώματα- Βερνίκια, Αθήνα, ΟΕΔΒ.
13. Τσατσαρώνη Ε., Ελευθεριάδης, I. (2013), Χημεία και Τεχνολογία του Χρώματος, Θεσ/κη, Εκδ. Γαρταγάνη.
14. Φλυτζάνης Ν. (2015), Εισαγωγή στη Μηχανική των Ρευστών, Ελληνικά Ακαδημαικά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και βοηθήματα, www.kallipos.gr.
15. Brown T. – LeMay E. – Burste B. – Murphy C. – Woodward P. – Stoltzfus M. (2015), Γενική Χημεία, 13η Έκδοση, Εκδ. Τζιόλα.
16. Chang R., Overby J. (2021), Γενική Χημεία, Εκδ. Α. Παπαζήσης
17. Dennis Ervin A., Odesina Olusegun,Wilson Daniel G. (2000), Σύγχρονη λιθογραφία Ι, Αθήνα, Εκδ.  ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΡΙΚΟΥ & ΣΙΑ ΟΕ
18. Dennis Ervin A., Odesina Olusegun,Wilson Daniel G. (2002), Σύγχρονη λιθογραφία ΙΙ, Αθήνα, Εκδ.  ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΡΙΚΟΥ & ΣΙΑ ΟΕ
19. Ebbing, D., Gammon, St. (2014), Σύγχρονη Γενική Χημεία, 10η διεθνής έκδοση, Εκδ. ΤΡΑΥΛΟΣ & ΣΙΑ ΟΕ
20. Granger II, R.M., Yochum, H.M., Granger, J.N., Sienerth, K.D. (2020), Ενόργανη Ανάλυση, Nicosia Cyprus, Εκδ. Broken Hill Publishers Ltd.
21. Leach, R.H., Williams, C.H., Hickman, E.P., Mackenzie M.J. and Smith, H.G. (1993), The Printing Ink Manual, Pierce RJ, 5th Ed. Springer. 
22. McCabe, W., Smith, J.C., Harriott, P. (2017), Βασικές Διεργασίες Χημικής Μηχανικής, 7η Εκδ., Αθήνα, Εκδ. Τζιόλα.
23. Thompson, B. (1998), Μελάνια και καλυπτικά εκτυπώσεων, Εκδ. ΙΩΝ.
24. Thompson, B. (1998), Υλικά εκτυπώσεων, Thompson Bob, Εκδ. ΙΩΝ.
25. Todd R., (1999), Μελάνια Εκτυπώσεων, Εκδ. ΙΩΝ.
26. Tro Nivaldo J. (2021), Χημεία-Δομή και Ιδιότητες, Nicosia Cyprus, Εκδ. Broken Hill Publishers Ltd.
27. Zollinger, H. (1991), Colour Chemistry, VCH.

– Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

http://www.scirp.org/journal/ojapps/

http://onlinelibrary.wiley.com/journal/10.1111/(ISSN)1478-4408

https://link.springer.com/journal/11998

http://www.actagraphica.hr/index.php/actagraphica

 

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ